یکشنبه 1 شهریور 1394 

 به طرز عجیبی استرس دارد. می گوید که دوستانش در انواع و اقسام کلاس های تقویتی، فوق برنامه و کلاس های خصوصی و تست زنی شرکت کرده اند ولی شرایط زندگی او اجازه نداده در این کلاس ها شرکت کند.

با آنکه مریم با توجه به آزمون های هوشی که از او گرفته شده و سوابق تحصیلی درخشان، تیزهوش محسوب می شود ولی نگران این است که دوستانش به خاطر پرخوانی ناشی از انواع و اقسام کتاب های تست و کلاس های خصوصی گوی سبقت را در آزمون تیزهوشان از او بربایند.

داستان به اینجا ختم نمی شود. اینجا جلسه آزمون سراسری و باز هم مریم های زیادی در استان گلستان که به دلیل محرومیت های محیطی، اقتصادی و اجتماعی با وجود بهره هوشی بالا نگرانند و چشم به آینده ای نامعلوم دوخته اند.

چه بسیار افراد با استعدادی در این استان که به جایی که به اصطلاح حق آنها محسوب می شود نرسیده و در مسیری قرار گرفته اند که با استعدادها و توانایی های آنها هم خوانی ندارد.

چه بسیار دانش آموزانی که در زمینه های ورزشی، هنری و معنوی به غیر از زمینه تحصیلی استعداد دارند ولی متاسفانه معیار سنجش استعداد آنها نمرات تحصیلی آنهاست و به صورت خاص به هیچ یک از استعدادهای خاص و ویژه آنها توجه نمی شود.

حالا طرح «شهاب» به صورت پایلوت به گلستان آمده تا این محدودیت ها را از مسیر راه بردارد. طرحی که مدعی عدالت محوری است و می خواهد زمینه را برای شکوفایی استعداد¬ها و رشد توانایی های دانش آموزان تمام نقاط کشور از دوره ابتدایی تا پایان دوره آموزش متوسطه فراهم کند.

این طرح مدعی است که به جای آنکه منتظر بماند دانش آموزان استعداد برتر به واسطه برخی فرایند¬ها به مراکز نخبگی برسند، فعالانه به جستجوی افرادی می رود تا محرومیت ها و محدودیت های محیطی، اجتماعی، آموزشی و اقتصادی مانع از کشف استعداد آنها نشود.

طرح شهاب، به گفته مدیر آموزش و پرورش شهرستان گرگان به صورت پایلوت در پایه چهارم کلیه مدارس ابتدایی دولتی و غیردولتی شهر گرگان در سال 93 برگزار شد. کلیه معلمان این پایه آموزش دیدند و سال آینده در شهر گنبدکاووس هم اجرا می شود.

نصر الله کشیری در گفتگو با خبرگار مهر می گوید: ما طرح شهاب را در استان گلستان با برنامه ریزی حوزه آموزش ابتدایی، اداره استعداد درخشان و بنیاد نخبگان به صورت مشترک برگزار کردیم.

وی می افزاید: بیش از 93 درصد داده های مدارس توسط سایت همگام جمع آوری و به صورت روزانه رصد شد. 50 درصد مدارس از نظر چگونگی اجرا و نحوه پر کردن چک لیست توسط ناظران بررسی شدند و فرایند هدایت دانش آموزان پس از تجریه و تحلیل داده¬ها، بر اساس میانگین سه سال تحصیلی و شناخت استعداد دانش آموز صورت می گیرد.

آموزش و پرورش صرفا متولی ساخت فضاهای مکمل آموزشی نیست

کشیری گر چه محرومیت روستایی را در نبود امکانات فرهنگی، ورزشی تایید می کند ولی می گوید: با توجه به نزدیک شدن ارتباطات، محرومیت چندانی احساس نمی شود. البته در ساخت فضاهای مکمل صرفا آموزش و پرورش متولی نیست.

وی بیان می کند: طرح شهاب قصد دارد در کنار آموزش، استعداد را شناسایی کند و بر خلاف مدارس تیزهوشان فقط به دنبال شناسایی هوش و استعداد آموزشی نیست، بلکه هشت استعداد برتر ریاضی، کلامی، فضایی، حرکتی، ورزشی، هنری، معنوی، علوم، اجتماعی دانش آموزان را بررسی می کند.

کشیری بزرگترین آسیب در اجرا و ادامه طرح شهاب را فرهنگ عمومی جامعه می داند و در توضیح می گوید: متاسفانه خانواده ها به دنبال این هستند که برچسب باهوش بودن به فرزند خود بزنند.

اجرای طرح شهاب در شهرهای گلستان منوط به داشتن شرایط فرهنگی و تربیتی مناسب

این طرح معلم محور است و تصمیم گیرنده تشخیص استعداد کودک در سه پایه ابتدایی و راهنمایی معلم و در مقطع دبیرستان مشاور است. تجارب جدیدی که یک دانش آموز کسب می کند باعث می شود معلم استعداد جدیدی را گزارش کند و یا استعدادی را در او نبینند. همین موضوع باعث حذف دانش آموزان شناسایی شده که واجد شرایط استعداد برتر در آن حوزه نبوده و از علاقه و پشتکار کافی برای پیمودن مسیر نخبگی برخوردار نباشند می شود.

عباس مظفری، کارشناس مرکز مشاوره و روانشناختی استان گلستان و از مدرسین و ناظرین طرح شهاب عنوان می کند: اگر طرح شهاب به نقطه برچسب زنی، سوگلی پروری و برجسته کردن دانش آموزان و ایجاد توقعات نابجا برسد زمینه انحراف طرح فراهم و از هدف خود دور می ¬ماند.

وی می افزاید: ما نباید یک استعداد را برجسته کنیم بلکه باید به دانش آموز، آموزش دهیم که چگونه در یک استعداد رشد کند.

مظفری بیان می کند: دلیل انتخاب پایه چهارم این است که دانش آموز به حدی می ¬رسند که می -توانند استعدادشان را بروز دهند و دلیل انتخاب نشدن سن بالاتر دیر شدن فرایند تشخیص استعداد است.

وی علت احساس نیاز اجرای این طرح را هدر رفتن استعداد¬ها، حجمه سنگین کنکور تجربی و نبودن افراد در جای خودشان می داند و یکی از اهداف طرح شهاب را بالا بردن عرق ملی و معنوی دانش آموزان عنوان می کند.

مظفری می گوید: 8 سال از عمر این طرح می گذرد و در سه استان، دانش آموزان به سوم دبیرستان و در پنج استان دیگر به مرحله راهنمایی رسیدند و نتایج نشان می دهد که این طرح به بار نشسته است و نگرانی ها در مورد عقیم ماندن طرح بی مورد است.

باور معلمان عامل تاثیرگذار در عملکرد طرح شهاب

در همین رابطه، علی همت یار کارشناس مرکز مشاوره و روانشناختی استان گلستان و از مدرسین طرح شهاب بیان می¬ کند: ما بر اساس یک تست صد پرسشی هشت استعداد را شناسایی می کنیم و با کمک خانواده، دانش آموز را به جایی که استعدادش بارور شود هدایت می کنیم.

همت یار، باور معلمان را در عملکرد استعدادیابی موثر می داند و می گوید: باید پرونده های بایگانی شده استعدادیابی دانش آموزان پیگیری شود تا مشخص شود مدرسان و معلمان تا چه اندازه ضعف داشته اند.

همت یار عملکرد طرح شهاب را به شرط وجود فرهنگسراها بهتر از مدارس تیزهوشان می داند و می گوید: باید بر اساس ظرفیت های مختلف دانش آموزان کانون های ریاضی، زبان، باشگاه های ورزشی، فرهنگی و تربیتی وجود داشته باشد و خانواده هم باید از خود جدیت نشان بدهد.

در استان گلستان و سایر استان های کشور هر ساله شاهد به هدر رفتن استعدادهای مختلف دانش آموزان به دلیل وجود برخی محدویتها و محرومیت ها هستیم که این روند همچنان ادامه دارد. نگاه کارشناسان به این طرح مثبت است ولی اجرای صحیح آن را در استان منوط به همکاری اولیا مدرسه به خصوص معلمان و در کنارش مسئولانی که باید امکانات فرهنگی، تربیتی و ورزشی را برای بروز این استعدادها فراهم کنند می دانند.

طرح شهاب گرچه در شهر گرگان به مدت یکسال اجرا شده است ولی اینکه آیا مسئولان فکری برای فرایند هدایت دانش آموزان از مدرسه به مراکز فرهنگی، تربیتی و ورزشی کرده اند در ابهام قرار دارد.

این طرح در حال حاضر فقط در شهرهایی می تواند اجرا شود که امکانات لازم را داشته باشند و این سوال پیش می آید که چه کسی وظیفه فراهم کردن بستر مناسب برای اجرای این طرح را در شهرهای دیگر استان بر عهده دارد و آیا اجرای این طرح در برخی شهرها خود زمینه بی عدالتی را فراهم نمی کند.

 

 

منبع دریافت این مطلب : خبرگزاری مهر