نقش تغذیه در رشد و یادگیرى

امروزه دیگر کسى تردیدى نسبت به نقش تغذیه در سلامت و یادگیرى ندارد. وقتى از رشد و نمو صحبت مىشود، مىبینید که غذا در این زمینه نقش مهمى را بهعهده دارد. غذا نقش مصالح ساختمانى را براى رشد و نمو ایفاء مىکند. غذا در تامین انرژی، مورد نیاز است. همچنین گرم بودن بدن بهمعناى سوختن مداوم مواد غذائى در بدن است. فعالیت قلب، دستگاه تنفس، اندیشه، تفکر و ... به نحوى با تغذیه و مواد غذائى ارتباط مستقیم دارند. بههمین جهت هنگامىکه کودک به سن مدرسه مىرسد و وارد مدرسه مىشود، هم به سلامت او باید توجه کرد و هم باید براى رشد بعدى و آمادهسازى او نسبت به کمبودهاى گذشته، اندیشه کرد. بنابراین باید به تغذیه دانشآموزان با دقت خاص توجه شود. متاسفانه در اغلب کشورهاى در حال توسعه تعداد زیادى از کودکان سنین مدرسه از نظر آموزش و تغذیه در معرض خطر هستند. بر اساس چند مطالعه تحقیقی، ارتباط میان شاخصهاى تغذیهاى و شاخصهاى مدرسهاى مثل سطح نمرات، سن ورود به مدرسه، حضور ذهن، پیشرفت تحصیلی، IQ و مهارتهاى عملى و فکرى شامل تمرکز در کلاس درس مشخص شده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیقات در شرایط کنترلشدهاى از نظر کیفیت مدرسه و توانائى معلم، قدرت فکرى و کار عملى دانشآموزانى که داراى وضعیت تغذیهاى خوبى بودند، بهطور چشمگیرى بالاتر از دانشآموزان با وضعیت تغذیهاى پائین بود و ارتباط مهم و مثبتى بین وضعیت تغذیهای، توانائى ذهنى و پیشرفت تحصیلى وجود داشته است.
علیرغم تاکید کافى بر لزوم صبحانه دانشآموزان، متاسفانه بهاى کافى به این امر داده نشده و بسیارى از دانشآموزان بدون صرف صبحانه به مدرسه مىروند. گاهى اوقات ممکن است خانواده پولى هم به او بدهد، آن وقت این دانشآموز بهجاى خرید موادغذائى پرارزش، مواد غذائى مانند چیپس، پفک و شکلات خریدارى مىکند.
دانشآموزى که صبحانه نخورده است، کسل بوده و قند خون او پائین مىآید. بهدنبال آن، انرژى فرد براى یادگیرى کم شده و قدرت حل مسائل ریاضى کاهش مىیابد. ضمناً در اواخر ساعات مدرسه، حوصله نشستن در کلاس و گوش دادن به درسها را ندارد. لذا باید دانشآموزان را به خوردن صبحانه تشویق نمود. فرقى نمىکند که دانشآموز براى صبحانه چه چیزى بخورد، نان، پنیر، چاى و ... با دادن آگاهى و آموزش، سرمایهگذارى بلندمدتى انجام مىگیرد که اثرات مثبت آن در نسلهاى بعدى خودنمائى مىکند، ضمناً براى بهبود تغذیه در زمانىکه قیمت مواد غذائى روزبهروز تغییر مىکند، نیاز به آگاهى وجود دارد. این آگاهىها در کتابهاى مختلف منعکس گردیده است. بهعنوان مثال از جایگزینها نام برده شده است. به این معنا که اگر نمىتوانید به کودک خود جگر گوسفند بدهید، مىتوانید از برگ چغندر استفاده کنید. اگر به گوشت دسترسى ندارید، غلات و حبوبات را بهصورت توام مصرف کنید. در خاتمه مجدداً بر ضرورت تغذیه مناسب و کافى و صبحانه دانشآموزان تاکید مىکنیم.